Tüm Detaylarıyla Almanya’da Yüksek Lisansa Başvuru Rehberi

Yurtdışında yüksek lisansa başvurmak gerek hangi okula gideceğin gerek bütçe gerekse tonlarla evrak işleri yüzünden detaylı bir süreç. Bu yolda adım atarken zaman kısıtını unutmamak ve yol haritası çizmek gerekiyor. Tabii ki ilk cevaplanması gereken hangi ülkeye, hangi okula ve hangi bölüme gideceğim soruları. Sonrasında gerekli evrakları hazırlamak, göndermek ve takip etmek var. Tüm bu süreçlerde planlı olmak, vakit kaybetmeyi önlemek açısından önemli. Ben bunun için bir excel dosyası hazırlayıp (evet çoook mühendisim), bu dosyada başvuracağım okulun adı, programın adı, programa son başvuru tarihi ve programa kolayca ulaşabileceğim linki tutuyordum. Böylece binlerce okul arasında kaybolup gitmekten ve zaman kaybetmekten kaçınmaya çalıştım.Tabii ki bu süreçlerde bir eğitim danışmanından destek alacaksanız çok da önemli bir detay değil anlattıklarım fakat danışmanlara binlerce lira dökmektense “kendi işini kendin yap ve öğren” kısmını tercih etmiştim. Süreç zahmetli ve yorucu da olsa kendi emeği ile altından kalmak işlerin ciddiyetini ve önemini daha çok arttırıyor bence. Zaten dediğim gibi planlı gittikten sonra çok da sorun olmuyor.

Yurtdışında yüksek lisans yapmak, evet söyleyince kolay ama nerede, nasıl, niçin gibi bir sürü soru kafanda uzayıp gidiyor mu? Eğer yanıtın evetse öncelikle kendine sebep bulmak ve bu sebepler doğrultusunda yola koyulmanın çok önemli olduğunu vurgulamam gerekiyor. Kendimden örnek vermek gerekirse, gıda mühendisliği ve endüstri mühendisliği bölümlerini bitirdikten sonra mühendislik yönetimi alanında master yapmak istiyordum, çünkü teknik alanda uzmanlaşsam da yönetim alanında eksikliklerimin olduğunun farkındaydım. “Engineering Management” alanında Avrupa’da sayısız üniversite var, bir iki ülkeye odaklanarak daha detaylı araştırma yapmak ve tüm olanakları incelemek istedim. Aklımda Almanya, İsveç ve İngiltere vardı. 2 sene önce İngiltere’de yüksek lisansa başvurmuştum, kabul almak sorun olmasa da eğitimin paralı ve burs imkanlarının kısıtlı olduğunu bildiğimden dolayı bu seçeneği eledim. Almanya’da eğitim çoğu şehirde ücretsizdi ve İsveç’te burslu programlar vardı. Mühendislik alanında çok iyi olduğunu bildiğim için Almanya seçeneğine daha çok yoğunlaştım ve şu siteden ingilizce master programlarını araştırdım. Daha önce de bahsettiğim gibi seçenekleri listeledim ve başvurulara koyuldum.

Evet yanlış duymadın, sanılanın aksine Almanya’da birçok alanda İngilizce yüksek lisans programları mevcut. Çoğununda da eğitim için ücret ödemeyip dönemlik cüzi bir miktar harç ödüyorsunuz. Zaten bu harçla da şehir ya da eyalet içinde ücretsiz ulaşım hakkınız oluyor genelde. Münih Teknik Üniversitesi’nde 2018 Yaz Dönemi için 130 Euro harç ödedim. Münih dışında Dortmund, Kassel ve Frankfurt’taki üniversitelerde açılmış İngilizce programlara da başvurmuştum. Başvurduğum tüm programlar ücretsizdi.

Almanya’da Almanca eğitim alacaksanız TestDaf – TDN 4, DSH – 2, DSD II gibi dil yeterlilik sınavlarından birinden belgenizin olması gerekiyor. İngilizce için ise TOEFL(Test of English as a Foreign Language) ve IELTS (International English Language Testing System) gibi uluslararası geçerli dil belgeniz olması gerekiyor (IELTS üzerine uzunca bir yazımız da var, şuradan IELTS hakkında daha detaylı bilgi edinebilirsiniz). Hangi okulun kaç puan istediğini, ilgili programların başvuru koşulları kısmından kontrol etmen gerekiyor. Ben IELTS’ten 7 alarak kabul almıştım. IELTS sınavı pahalı olduğu için iyi hazırlanarak girmekte fayda var. Bunun için hazırlık kursları olsa da kendi başına çalışarak da yapacağından emin olabilirsin. Ben 5-6 tane IELTS örneği çözerek sınava girmiştim ve sınavları çözerken fark ettiğim konu eksikliklerini gidererek çalışmalarıma devam etmiştim. Yani IELTS için 1-2 ay önceden çalışmanızda fayda var.

Eğer sen de benim gibi İngilizce yüksek lisans yapmayı planlıyorsan bu soruyla karşılaşma ihtimalin çok yüksek. Ben kendi tecrübelerime dayanarak IELTS’i daha kolay buluyorum ve öneriyorum. Çünkü IELTS sınavında puanlama aralığı daha dar (1-9 arası) ve 6.7 almışsanız 7 almış sayılıyorsunuz mesela. Fakat TOEFL’da yuvarlama mantığı yok ve puanlama 70-120 aralığında değişiyor, yani 94 aldıysan 94 almış oluyorsun. Ayrıca IELTS’te konuşma kısmını insanla yapıyorsun ve karşındaki insan sizin cevaplarınıza göre sizi yönlendiriyor fakat TOEFL’da bilgisayar ile konuşuyorsun ve konuşma aşamasında mikrofon, bilgisayarın sesini algılamaması gibi teknik aksaklıklar yaşama ihtimali doğuyor. (Bu konudan muzdarip çok insan tanıyorum:( ) Türkiye’de IELTS sınavını iki kurum yapıyor ve her ay 4 sınav düzenleniyorlar. Önceden sınav tarihlerini incelemek ve kayıt olmak gerekiyor. Daha da detaylı bilgi istersen seni buraya alayım ya da buraya.

Her üniversite mutlaka dil yeterlilik belgesi, diploma ya da geçici mezuniyet belgesi, transkript, özgeçmiş (CV), niyet mektubu ve referans mektubu istiyor. O sebepten bunları bir köşede hazırda tutmakta ve üniversiteye göre niyet mektubunu şekillendirmekte fayda var. Evrakları isterken mutlaka İngilizce örneklerini isteyin. Tüm belgelerin Almanya için ya Almanca ya da İngilizce olması gerekiyor. Bazı diplomalar çift dilli olabiliyor, şayet sadece Türkçe ise diplomanızı Almanca ya da İngilizce’ye çevirtmeniz gerekiyor. Okulla ilgili belgelerin kopyalarını okulda “same as original” damgası ile onaylatabilirsiniz. Şayet başka bir Türkçe belge varsa ve çeviri gerekiyorsa çevirdiğiniz yazıyı onaylatmanın iki yolu var. İlki çevirmenin bağlı olduğu notere gidip onay almak ve sonra kaymakamlıkta “apostille tastiği” yaptırmak. Ki bu aşamada notere gereksiz para bayılıyorsunuz. O yüzden tavsiyem ikinci yol. Onun için de Alman Konsolosluğu’ndan önceden “belge tasdik” randevusu alarak belgeleri onaylatmak gerekiyor. Öğrencilerden ücret alınmıyor. (Detaylı bilgiler şurada) Diğer bir önemli konu ise niyet mektubu. Niyet mektubunu yani Personel Statement’ı yazarken dikkat edilmesi gereken temel noktalar var. Yazıda bölümü, şehri ya da o ülkede neden yaşamak istediğini mutlaka anlatmalısın. Kendini ve geçmişteki sosyal ve akademik başarılarını anlatıp, gelecekte istediklerinle bitirmek güzel bir niyet mektubu ortaya çıkarabilir. Bu konuda internette birçok örnek var ama sana ait niyet mektubu mutlaka özgün olmalı, çünkü kabul sürecini en çok etkileyen şey. Şimdi burada bir açık çek: dileyenlere benim yazdığım mektubu maille iletebilirim. Niyet mektubu kadar referans mektubu da önemli. Bu sebeple özellikle başvurduğun alanla ilgili dersler aldığın ve mümkünse dersinden iyi not aldığın bir hocadan referans mektubu istemek pozitif şeyler yazmaları için iyi bir seçim olabilir. Avrupa’daki yüksek lisans programlarına başvururken Europass formatında CV hazırlamak da önemli bir adım. Buradan Europass formatını inceleyip, özgeçmişini hazırlayabilirsin.

Yukarıda belirttiğim genel geçer belgelerin yanı sıra her okulun ve bölümün kendine özgü şartları olabiliyor. Mesela ben GRE sınavına girmediğim için çoğu Management bölümüne başvuramamıştım. Neyseki TUM’da bu şart opsiyoneldi. Bu konuda çok daha erkenden bilgim olsa hazırlanıp sınava girerdim, bu sebeple sana mutlaka her bölümün şartlarını iyi okumanı tavsiye ediyorum. Ayrıca süreçle ilgili herhangi bir sorunuz ve anlamadığınız nokta olduğunda programın ilgili kişisine mail atmak kesinlikle işe yarıyor. Özellikle Almanya’da okullar çok hızlı ve açıklayıcı cevaplarla geri dönüş yapıyorlar. Almanya’da bir de uni-assist saçmalığı var ki hepten uğraş. Onu bir sonraki maddeye bırakıyorum.

Uni-assist Almanya’da bazı üniversitelerin anlaşma yaptığı aracı bir değerlendirme kurumu. Eğer başvurduğun bölüm seni uni-assiste yönlendiriyorsa hazırladığın tüm evrakları değerlendirme için oraya göndermen ve her başvuru için ücret ödemen gerekiyor maalesef. TUM için ben bunu yapmamıştım fakat bu sene başvurularda “uni-assist” ile işbirliği yaptığını bana soru soran arkadaşlardan öğrendim. Ben “uni-assist” sebebiyle daha az okula başvurmuştum, çünkü bir yerden sonra euro ile baş edilmiyor… Bu noktada gerçekten olsa da olur olmasa da dediğin yerler varsa başvurmakla uğraşma. Neyse, bu “uni-assist” sizin evraklarınızı inceledikten sonra ön kabul ve yeterlilik konusunda hem e-mail hem de posta ile dönüş yapıyor. Almanlar posta göndermeye çok meraklı, o sebeple başvuru esnasında posta adresini doğru yazdığından emin olmak gerek. Uni-assist için şuraya girip kullanıcı adı ve kullanıcı şifresi oluşturarak online kayıt yaptırıyorsun. Daha sonra  kayıt ücretini uni-assist’in hesabına yatırıyorsun ve ilk başvuru sonrası diğer başvurular 15 Euro’ya düşüyor.

Almanya’da eğitim ücretsiz fakat buradaki yaşam ücretini kendinizin karşılıyor olması gerek zaten aksi taktirde vizeye de başvuramıyorsunuz. Almanya, eğitime başlamadan önce 1 yıllık yaşam ücretinizi bloke hesaba yatırmanızı bekliyor. Yani, her ay 853 Euro’yu size aktaracakları şekilde 10230 Euro’nun bloke hesaba önceden yatırılmasını istiyorlar.

Biz sigortamızı AOK’dan yaptırdık mesela ve aylık 95 Euro ödüyoruz. Bu tutar aşağı yukarı tüm sigorta şirketlerinde aynı, siz de Coracle’ın sunduğu sigortaları seçerken AOK’ya bakabilirsiniz. Expatrio da aynı şekilde sağlık sigortası hizmeti veriyor. Almanya’da yüksek lisansa kayıt yaptırabilmek ve vize alabilmek için Alman bir public health insurance firmasından hesap açma zorunluluğunuz var. Bu sigortalarla Almanca iletişim sürdürmek ve onların yavaş işlemleri ile vakit kaybetmek yerine sigorta hizmetinizi de buradan hızlıca yaptırmanızı tavsiye ederiz. Çünkü bu tarz firmalar onlarla iş birliği içinde oldukları için sizden daha hızlı işlemleri hallediyorlar.  Unutmayın Almanya ulusal vize başvurusunda en büyük düşmanınız zaman! Zaman kaybetmek çok şeye mal olabilir.

Bloke hesap zorunluluğu burssuz bir şekilde Almanya’ya gelecekseniz geçerli. Burs bulmanız ya da size garantör olacak birini bulduysanız zaten buna gerek yok. Almanya’ya burs başvurusu hakkında detaylı rehberimiz de burada. Bunun dışında Almanya’da şehrine göre değişse de 500-800 Euro’ya geçinmek mümkün (tabi bu temel düzeyde yaşama masraflarını içeriyor ve kişiden kişiye farklılık gösterebilir.) Münih’te paylaşımlı ev kiraları 400 Euro’dan başlıyor ve ucu açık rakamlara varabiliyor maalesef. Münih’te iş imkanı çok olsa da ev bulmak çok zor ve ev aramaya aylar öncesinden başlamak gerekiyor. Ayrıca burada öğrenciler haftada 20 saat çalışabiliyor ve brüt saatlik ücretleri mühendislik öğrencileri için 13-15 Euro olarak değişiyor. Yani öğrenci olarak ayda 800-900 Euro kazanma imkanınız var. Özetle, Münih’e 1 yıllık bütçenizi bir şekilde gösterip geldikten sonra para kazanarak yaşamınıza kolayca devam edebilirsiniz. Ayrıca burada çok popüler bir diğer iş türü ise “minijob”. Minijobların saatlik ücreti 10 Euro ve ayda 450 Euro kazanıyorsunuz. Bu miktar vergiden bağımsız olduğu için elinize geçen net tutar ve haftada 10 saat çalışmanız yeterli. Eğer Almanya öğrenci vizesi için bloke hesap engelini nasıl aşabilirim diye düşünüyorsanız tüyo niteliğinde olan şuradaki bloke hesap yazımızı incelemenizi şiddetle öneririz.

Motivasyon mektubumun örneğini de şuraya iliştireyim: link

Eğer Almanya’da yüksek lisansa kabul aldıysanız heyecanlı ve bir o kadar da kafanız karışıksa geldiğinizde neler yapmanız gerekenler konusunda, endişe etmeyin bununla ilgili de her detayı yazdığımız bir rehberimiz var sizler için. Her durumda yanınızda olan bloğunuzu Instagram’dan takip etmeyi ihmal etmeyin!

Yazıyı sonuna dek okudun ama hala soruların mı var? Bu soruları aydınlatmak için Serkan Beyde rehberliğinde yarım saatlik ya da 1 saatlik danışma randevusunu şuradan alabilirsiniz.

Düzeltme: Çok fazla not ortalaması ile ilgili soru alıyoruz. Not ortalamam X kabul alır mıyım diye. Durum şu ki yüksek ortalama işe yarıyor elbette ama ortalamanız 3’ün altında bile olsa Almanya’da kabul alma olasılığınız yüksek çünkü okullarda minimum ortalama şartı yok. Önemli olan sizin ne kadar aktif bir lisans hayatı yaşadığınız, stajlarınız ve yurtdışı deneyimleriniz. Kabul mektubunuzda ortalamanızın düşük olduğunu ama şu sebepten böyle olduğunu belirtirseniz sorun olmaz. Örneğin İTÜ makine de ya da inşaatta o kadar da yüksek ortalamanız olmuyor ama sebebi belli, dersler zor ve genel ortalama böyle. Bu noktada diğer tecrübelerinizi daha çok vurgulamanızı tavsiye ediyoruz.

Hatırlatma: “Almanya’da Yüksek Lisans Şartları, Almanya Ulusal Vizesi, Almanya’da Eğitim Sistemi, Almanya’da İngilizce Yüksek Lisans, Almanya’da Yüksek Lisas Paralı mı, Almanyada Yüksek Lisans Bursu, Almanya’da Yüksek Lisans İçin Not Ortalaması, Almanya’da Master Yaparken Çalışmak mümkün mü, Almanya’da Eğitim Sonrası İş Aramak, Almanya’da Çalışma Hayatı, Almanyada yüksek lisans yapanlar, Münih Teknik Üniversitesi’nde Master Ücretsiz mi, Münih Teknik Üniversitesi Bachelor Eğitimi Ücretsiz mi” gibi aklınıza takılan sorular varsa bu konular için de içerik üretmeye devam edeceğiz.